шалыс — зат. Аяқтан шалатын күрес әдісі … Қазақ дәстүрлі мәдениетінің энциклопедиялық сөздігі
батыр шалыс — (Қар., Қарқ.) батырсымақ, батырлау … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
қира — сын. Түгі жақпарланып шалыс біткен … Қазақ дәстүрлі мәдениетінің энциклопедиялық сөздігі
қаптырма — (Көкш., Қ ту; Рес., Омбы) күмістен жасалған камзолдың ілгегі. Қ а п т ы рм а тауып қадаса өте жақсы болар еді (Көкш., Қ ту). Байынан қорқатын бар қазақ әйелінің сасқалақтығына басып қамзолының қ а пт ы р м а л а р ы н жүгіртіп келе жатқан бойы… … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
қот-қоттау — (Орал: Чап., Жымп.; Қ орда, Арал; Түрікм., Красн.; Қост., Жітіқ.) құтырту, елірту, қолтығына су бүрку, айдап салу. Сен қ о т қ о т т а п баланы жақтап отырсың, тентек болмай не қылсын (Орал, Чап.). Қойсаңшы, қ о т қ о т т а й бермей Қ орда.,… … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
ұтырды-тетірді — (Монғ.) кедір бұдырлы. Төрдегі сырмақты ұ т ы р д ы т е т і р д і сапты. Ұ ты р д ы т е т і р д і жол шаршатып тастады (Монғ.). Көбі мас. Жүріс тұрысы да шәлкем шалыс. Сөздері ұ т ы р л ы т е т і р л і. Әңгімем үзіліп, сөзім ұзынды қысқалы, ұ т ы … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
аралас — I арала етістігінен жасалған ортақ етіс. II Аралас неке. Екі ұлт өкілдерінің некелесуі. Осыған қарағанда а р а л а с н е к е д е н арылу қазіргі кезде мүлде мүмкін емес нәрсе тәрізді көрінеді (М. Құдайқұлов, Құпия ғашық., 10). Аралас сандар. м а… … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
әдрес — зат. көне. Жібек шалыс шілтерлі мата. Ә д р е с еді көрпесі ай, Ол Жәдігер зарлайды. Байбөрінің еркесі ай! (Алпамыс, 172) … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
қалпесымақ — сын. Аздаған қалпелік белгілері бар, қалпе шалыс. Әйелдердің жаулығындай ақ мәрлі ораған кейбір қ а л п е с ы м а қ т а р, су тиіп қасаңданған жүгері тәрізді басына көк шүберекті шалма қылған сопылар да отыр (Қаз. әдеб., 19.03.1976, 3) … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
өрелі — сын. Аяғына өре салынған, өресі бар (жылқы). Ө р е л і ат деп бір алдыңғы аяғынан, бір артқы аяғынан шалыс шідерленген атты айтады (Ғ.Мүсірепов, Ұлпан, 68) … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі